Bij de waardebepaling van een eenmanszaak kijken we voor u wat een bedrijf in het economisch verkeer waard is, de verkoopwaarde dus. Daarbij gaan we uit van de zogenaamde intrinsieke waarde, zeg maar de bezittingen minus de schulden. Dat is voor eenmanszaken de gebruikelijke methode.

De intrinsieke waarde

In de bedrijfseconomie is de intrinsieke waarde van een bedrijf in principe gelijk aan het eigen vermogen zoals dat op de balans staat op de peildatum. Maar er kunnen wel correcties nodig zijn vanwege andere posten op de balans, zie hieronder. We vragen daarom altijd om de jaarcijfers van de afgelopen jaren.

Deze jaarcijfers zijn bovendien direct te gebruiken voor het berekenen van de alimentatie.

De Fiscale Oude dag Reserve (FOR)

Als er tot het vermogen van de onderneming ook een FOR behoort, dan weten we dat deze alleen kan worden uitgekeerd als (aanvulling op) een oudedagsvoorziening. De ondernemer zal daarover dus nog belasting moeten betalen. Hoeveel dat is weten we natuurlijk niet precies, omdat de belastingregels tegen die tijd wel veranderd kunnen zijn. Desalniettemin geven we in de waardebepaling aan hoeveel de belasting zou zijn over de FOR volgens de huidige belastingregels, zodat u in ieder geval een goede schatting heeft.

Stille reserves

Stel u ziet in de jaarcijfers dat een ondernemer een bedrijfspand op de balans heeft staan. Vaak staan daar zelfs afschrijvingen tegenover. Daarmee staat dat pand vaak voor een lager bedrag in de boeken dan de werkelijke waarde in het economisch verkeer. Zo'n onderwaardering noemen we een stille reserve. Wij vragen de ondernemer in zo'n geval om een taxatie, zodat we vast kunnen stellen wat de werkelijke waarde is, en corrigeren dat in de waardebepaling van de eenmanszaak. Zeker bij onroerend goed kan dat veel verschil maken.

Herwaarderingen

Andersom kan het ook. Er staan soms voorraden of vorderingen op de balans die in de praktijk inmiddels afgewaardeerd zijn of zouden moeten zijn. Ook dat vergt een nieuwe inschatting van de waarde om te zorgen dat de waardebepaling correct wordt uitgevoerd.

De ondernemer heeft bijvoorbeeld een deel van de voorraad al langer geleden ingekocht, terwijl die aan bederf onderhevig is. Een deel is dan mogelijk niet meer verkoopbaar en dat zal in de waarde van deze voorraad correct tot uiting moeten komen.

Goodwill

Goodwill is in feite de meerwaarde van een bedrijf boven de intrinsieke waarde, omdat het bijvoorbeeld een zeer goede (merk)naam heeft opgebouwd die ook een opvolger kan hanteren, een groot vast klantenbestand, een mooie plek in de stad, etc. Een koper zou dus meer voor het bedrijf over hebben omdat er meer in zit dan de bezittingen en schulden.

Als de ondernemer in letterlijke zin een eenmanszaak vormt en dus geen personeel in dienst heeft valt of staat het resultaat dus helemaal met deze ondernemer in eigen persoon. Is dat het geval, dan zou je al kunnen stellen dat er meestal van goodwill geen sprake is.

Belangrijk voor u om te checken met partijen of dit van toepassing zou kunnen zijn, want de financiële gevolgen zijn mogelijk groot als dit onterecht niet zou worden meegenomen in de waardebepaling van een eenmanszaak.

Een voorbeeld van goodwill bij een eenmanszaak is een (goedlopend) restaurant. Stel dat deze een goede naam in de buurt heeft. Het pand is vaak gehuurd en de inventaris geleend, zodat de intrinsieke waarde laag is. Maar een koper zal er mogelijk toch meer dan de intrinsieke waarde voor over hebben omdat de naam en locatie direct klanten zal opleveren, wat bij een nieuw te openen zaak veel lastiger is.

De peildatum

Een onderneming verandert dagelijks van waarde. We kunnen de waardebepaling van een eenmanszaak dus alleen goed uitvoeren als bekend is welke peildatum partijen daarvoor aanhouden. Terwijl u en partijen zich goed moeten realiseren dat een andere datum altijd een ander bedrag oplevert.

In de meeste gevallen kiezen partijen voor een praktische benadering, door de datum te nemen van de laatste jaarcijfers. Dat houdt echter in dat de waarde inmiddels behoorlijk anders kan zijn, er financiën tussen de zaak en privé zijn uitgewisseld in de tussentijd en dat de peildatum voor het overig vermogen een andere is. Wordt dit niet goed gecheckt en besproken, dan zou dat tot een oneerlijke vermogensverdeling kunnen leiden.

Stel de laatste cijfers zijn van ruim een jaar terug, dat is zeer gebruikelijk, en het bedrijf heeft niet lekker gedraaid. Dan is de waardebepaling (veel) te hoog als van die cijfers wordt uitgegaan. Het kan dan zinvol zijn om de boekhouder te vragen een tussentijdse balans op te maken. Die kosten vallen vaak mee en maken de afspraken veel zuiverder.

Zelf checken we ook de waarde door de tijd heen door de jaarcijfers van tenminste drie beschikbare jaren op te vragen en te vergelijken. Is de waarde ontwikkeling in lijn met waar we nu op uitkomen dan is dat mooi. En als er reden is om af te wijken zullen we daar altijd een voorstel voor doen en meedenken om tot een redelijke uitkomst te komen.

Presentatie waardebepaling

U ontvangt van ons voor uzelf en uw cliënten een kort rapport in PDF waarin de waardebepaling van de eenmanszaak is opgenomen, op welke cijfers dat is gebaseerd, welke peildatum is aangehouden en of er bijzondere omstandigheden zijn meegenomen. Daarin lichten we ook kort toe wat de verschillende begrippen inhouden.